Wat als een werknemer zich ziekmeldt vanaf een vakantieadres, of als de zieke werknemer op vakantie wil, mag dat?
Wat moet ik doen als een werknemer ziek wordt tijdens zijn verlof?
Om misverstanden te voorkomen is het verstandig om bepalingen over ziekte tijdens verlof op te nemen in een verzuimprotocol of het verzuimbeleid. In dit protocol kunt u bijvoorbeeld de volgende bepalingen opnemen:
- Wordt de werknemer ziek tijdens zijn vakantie, dan moet hij dit zo snel mogelijk melden bij zijn werkgever. Dit doet hij uiterlijk binnen 24 uur.
- Medewerkers moeten een adres en/of telefoonnummer opgeven waarop ze bereikbaar zijn.
- Werknemers zijn verplicht om tijdens vakantie een arts te bezoeken, de ziekte moet worden vastgesteld.
- Is de vakantieperiode verstreken en kan de werknemer om gezondheidsredenen nog steeds niet naar huis, dan zorgt de werknemer ervoor dat hij een arts bezoekt, zodat aangetoond kan worden dat de werknemer vanwege gezondheidsredenen niet mag reizen.
- Twijfelt u over wat de buitenlandse arts heeft gezegd, dan kunt u de medewerker om een second opinion vragen. Werkgevers kunnen bepalen bij welke andere artsen in het vakantieland de werknemer een second opinion moet vragen. Werknemers mogen niet weigeren mee te werken.
- U kunt er ook voor kiezen een telefonisch consult te laten doen door de Nederlandse bedrijfsarts. Let echter op: Bedrijfsartsen zijn wettelijk verplicht om de verklaring van de arts van het gastland na te leven.
Is de werknemer na zijn vakantie weer thuis? Dan dient de werknemer zo snel mogelijk contact met u op te nemen, zodat hij opgeroepen kan worden voor het spreekuur van de bedrijfsarts.
Het is van belang dat deze regels vooraf bij alle medewerkers bekend zijn. Deel hiervoor het verzuimprotocol met uw medewerkers. Zijn deze regels niet bekend bij de medewerkers? Dan kunt u als werkgever zich hier niet op beroepen.
Tevens is het belangrijk om te weten dat indien er binnen uw bedrijf een ondernemingsraad of personeelsvertegenwoordiging actief is, u deze moet betrekken bij het opstellen van het verzuimprotocol.
Een zieke werknemer wil op vakantie
Als een zieke werknemer verlof wil opnemen en u als werkgever weet niet zeker of dit de re-integratie in de weg staat, overleg dan met de bedrijfsarts. Deze kan op medische gronden beoordelen of verlof nadelig is voor het herstel. Bepaal op basis van dit advies onder meer of medewerkers vrij kunnen en/of mogen opnemen.
Indien er geen medische belemmeringen zijn, en er is ook geen zwaarwegend bedrijfsbelang, dan mag u als werkgever de vakantie niet weigeren.
Hoe zit het met de opbouw en het opnemen van vakantiedagen tijdens ziekte?
Opbouw vakantiedagen
Zowel zieke als niet-zieke werknemers bouwen wettelijke vakantiedagen op. In arbeidsovereenkomsten, collectieve arbeidsovereenkomsten of arbeidsvoorwaardenreglement kan worden bepaald dat zieke werknemers niet meer dan het wettelijk minimum aantal vrije dagen mogen hebben, wat betekent dat ze geen bovenwettelijke vakantiedagen opbouwen.
Opname vakantiedagen
Als een werknemer arbeidsongeschikt is, moet hij net als elke andere werknemer verlof opnemen en tijdens zijn verlof 100% van zijn salaris doorbetaald krijgen. Heeft de werknemer bijvoorbeeld 4 uur voor de vakantie passend werk voor zijn re-integratie uitgevoerd, dan heeft de werknemer recht op 100% loon tijdens vakantie en neemt hij volledige vakantiedagen op. Werknemers zijn niet verplicht om tijdens vakantie te re-integreren. Als werkgever kunt u de door de werknemer opgenomen vakantiedagen afschrijven.
Is de werknemer volledig arbeidsongeschikt en niet in staat om te genieten van een vakantie? Dan kan de werkgever de werknemer niet verplichten om vakantiedagen op te nemen. Wel mag een werkgever vakantiedagen afschrijven, als de werknemer volledig arbeidsongeschikt is en vakantie opneemt.
Verder is het nog belangrijk om rekening te houden met de volgende scenario’s die van toepassing kunnen zijn;
Volledig arbeidsongeschikt:
Vakantiedagen worden in mindering gebracht wanneer een werknemer vakantie opneemt.
Gedeeltelijk arbeidsongeschikt
Verlof telt als een volledige vrije dag. Dus niet als een halve verlofdag/halve ziektedag.
Verjaringstermijn en einde verlof
- Bovenwettelijke vakantiedagen verjaren na 5 jaar. Binnen 6 maanden na afloop van het opbouwjaar moet de werknemer de wettelijke vakantiedagen opnemen. Indien de werknemer dit niet doet, vervallen deze vakantiedagen.
- Let wel op, deze vervaltermijn van 6 maanden geldt echter niet voor zieke werknemers die niet in staat zijn om tijdig vakantie op te nemen. Dit bijvoorbeeld doordat de medewerker druk is met een intensieve medische behandeling.
In dat geval geldt een verjaringstermijn van 5 jaar. Als er geen re-integratie verplichtingen zijn opgelegd, is een zieke werknemer niet in staat om vakantie op te nemen.
Ziek tijdens vakantie, mogen ziektedagen worden aangemerkt als vakantiedagen?
Als een werknemer ziek wordt tijdens zijn vakantie, mogen ziektedagen niet als vrije tijd worden gerekend. In sommige gevallen kan ziekteverlof echter als vakantie worden aangemerkt. De wet stelt hiervoor de volgende eisen:
- Moet vooraf schriftelijk worden overeengekomen in bijvoorbeeld de arbeidsovereenkomst of collectieve arbeidsovereenkomst. Dit kan alleen van invloed zijn op “bovenwettelijke” vakantiedagen. Dit zijn dagen die worden toegekend naast de wettelijke vakantiedagen.
Mocht u als werkgever willen weten hoeveel wettelijke vakantiedagen uw werknemer heeft per jaar? Dan neemt u 4 keer het aantal gewerkte uren per week. In een volledige werkweek zijn er 4×5 = 20 wettelijke vakantiedagen.
- Werknemers moeten ermee instemmen dat elke dag dat een werknemer ziek wordt terwijl hij op vakantie is, als vakantiedag telt.
Regelmatige vakanties voorkomen ziekteverzuim
Wij adviseren werkgevers om hun werknemers te stimuleren om regelmatig op vakantie te gaan. Dit is nodig omdat het uitstellen van vrije dagen een negatief effect kan hebben op de gezondheid en veiligheid van werknemers. Regelmatig een vrije dag of vrije dagen opnemen draagt bij aan de gezondheid en veiligheid van de werknemers. Ziekteverzuim kan worden voorkomen of beperkt als medewerkers regelmatig vrij mogen (en kunnen) nemen. Daarnaast voorkomt het regelmatig opnemen van vakantie bij zieke werknemers, dat er na 2 jaar ziekte, 2 jaar opgebouwde (maar dus niet genoten) vakantiedagen moeten worden uitbetaald.